Bu yazımızda Adobe’un gelişmiş ayarlara sahip, özellikle ileri seviyede fotoğraf işlemeye imkan tanıyan yeni yazılımı Lightroom’un Beta 3 sürümüne göz atıyoruz
Macromedia’yı da satın aldıktan sonra tasarım dünyasının en önemli firmalarından biri haline gelen Adobe, Photoshop ile uzun yıllardır elde ettiği imaj işleme tecrübelerini bir adım daha ileri taşımak istemiş ki karşımıza Lightroom isimli bir yazılımla çıktı.
Dijital fotoğraf dünyasında bugüne kadar sadece donanım alanındaki rekabet artık yazılım sektörüne de sıçradı. Aslında bu beklenen bir sonuç. Çünkü her geçen yıl katlanarak artan dijital fotoğraf makinesi satışları (Türkiye için 2005 yılı rakamı yaklaşık 550.000) eninde sonunda diğer sektörleri de etkiliyor. Örneğin çekilen fotoğraf adedi artıkça baskı ihtiyaçları da artıyor. Benzer şekilde bellek kartlarına olan ihtiyaç da paralel olarak yükseliyor. Son olarak dijital fotoğraf makinesi satışlarının dayandığı nokta yazılım alanı. Fotoğraf çeken kullanıcı zaman zaman bunları işlemek, renk, kardaj ya da diğer basit ya da ileri seviyede değişiklik ve düzenlemeler için yazılımlara ihtiyaç duyuyor.
Hemen hemen aynı zamanlarda piyasaya sürülen 3 farklı yazılım gelişmiş imaj işleme fonksiyonlarına sahip: Apple Aperture, Nikon Capture NX ve Adobe Lightroom. Aperture ve Capture NX para ile satılırken Adobe Lightroom (şimdilik Beta versiyon olduğundan) ücretsiz olarak kullanılabiliyor.
Diğer yazılımları da imkanlar dahilinde bu sayfalarda ele almaya çalışacağız. İlk olarak göz attığımız program Adobe Lightroom:
ADOBE LIGHTROOM
Dijital fotoğrafçılığın gelişmesiyle beraber artık fotoğrafçılık ikiye ayrılmaya başladı. Çekim öncesi ve çekim sonrası. Hatta RAW formatı ile beraber çekim sırasında yapılan bazı geri dönülmez hatalar bile telafi edilir hale geldi. Kişisel olarak fotoğrafı çekildiği gibi saklamayı (günahları ve sevaplarıyla) seven biri olsam da zaman zaman ben bile çekim sonrası müdahale yapmak zorunda kalıyorum.
İşte Lightroom bu çekim sonrası çok detaylı ve gelişmiş müdahalelere sahip bir yazılım. Photoshop’un biraz özelleştirilmiş ve daha noktasal çalışan hali diyebiliriz.
Şubat ayında duyurusu yapılan Lightroom’un önceleri sadece Mac sürümü bulunuyordu. Temmuz ayı ortalarında ise yazılımın Beta PC versiyonu da kullanıcıların beğenisine sunuldu. Adobe’un internet sitesinden ücretsiz olarak indirilebilen Lightroom Beta kurulum için bilgisayarınızda Service Pack 2’nin yüklenmiş olmasını istiyor (eğer Windows XP işletim sistemi kullanıyorsanız). Tam kurulumu bilgsayarda yaklaşık 138 Mbyte yer kaplayan yazılım tam bir RAM canavarı. İlk açtığınızda olmasa bile yazılımı kullandıkça ihtiyaç duyduğunuz RAM miktarı zaman zaman 450 Mbyte’a kadar çıkıyor. Yazı ve bütün ekran görüntüleri Windows XP yüklü bir bilgisayar üzerinde hazırlanmıştır.
Yazılım temel olarak 4 bölümden daha doğrusu modülden oluşuyor: Library, Develop, Slideshow, Print. Adobe zekici bir yönetim paneli hazırlamış ve bunları modül adını verdiği parçalara bölmüş.
LIBRARY
İlk modül Library adı verilen bölüm. Burada bilgisayarınızdaki uygun formata sahip fotoğrafları çağırıp, klasörlere ayırabiliyorsunuz. Yazılım Library bölümüne birden fazla fotoğraf çağırabilme imkanına sahip. Bu bölüm bir sonraki aşama için fotoğraflarınızı klasörleyip hazırladığınız giriş bölümü olarak tanımlanabilir. Library bölümünde ayrıca EXIF bilgilerini görebilme, isteyen kullanıcılar için temel bazı ayarları değiştirebilme (Quick Develop) menüsü gibi fonksiyonlar da bulunuyor.
DEVELOP
İkinci modül ise yazılımın asıl marifetini gösterdiği Develop bölümü. Burada çok detaylı fotoğraf düzenlemeleri yapmaya imkan tanıyan menüler bulunuyor:
•Basic
•Tone Curve
•Crop&Straighten
•Grayscale Mixer
•Split Toning
•HSL Color Tuning
•Detail
•Lens Correction
•Camera Calibration
Yukarıdaki seçeneklerin hepsi sağ menüde bulunuyor ve tek tek açıp kapatılabiliyor. Sol menüde ise hazır bazı renk ve ışık ayarları bulunuyor. Arzu eden kullanıcılar buraya kendi ayarlarını da yükleyebiliyorlar. Develop bölümünde yapacağınız değişiklikler ve seçenekler o kadar fazla ki değişik seçeneklerle çok farklı sonuçlar elde etmek mümkün. Yapabilecekleriniz tamamen ne istediğinize ve hayal gücünüze bağlı. Develop bölümünde yaptığınız değişikleri canlı Histogram olarak görebiliyorsunuz. Güzel bir özellik. Ayrıca yazılımın Cycle Loupe görünümü adı verilen özelliği ile fotoğrafa Loupe adı verilen ve genelde profesyoneller tarafından kullanılan bir cihaz ile bakıyormuş gibi yakınlaştırma yapabiliyorsunuz.
Develop bölümünde üzerinde çalıştığınız fotoğrafı tek başına görebildiğiniz gibi Before/After adı verilen görünüm seçeneği ile orjjinal halini ve değişiklikleri yaptıktan sonraki versiyonunu görebiliyorsunuz. Bu da güzel bir özellik.
Ayrıca tüm modüllerde en altta Film Strip görünümü ile o anki Library içindeki bütün fotoğrafları görebiliyorsunuz. Ve istediğiniz anda herhangi bir fotoğrafı seçerek onunla çalışmaya başlıyorsunuz. Ancak sanırım yazılım henüz Beta olduğundan fotoğraf üzerindeki değişiklikler hemen kaydediliyor. Ancak burada önemli bir konuya değinmek isterim: Yapılan değişiklikler orjinal fotoğraf üzerine değil Lightroom’un Library’sindeki fotoğraf üzerinde yapılıyor. Yani sizin fotoğrafı aldığınız yerdeki versiyonda bir değişiklik olmuyor. Özel olarak Lightroom üzerinden Export komutunu kullanarak kaydetmediğiniz sürece sadece yazılımın Library’sindeki versiyon değişmiş oluyor. bu iyi olmuş. Zira şu anki Beta haliyle bir sürü kaza olabilirdi. Ayrıca istediğiniz zaman (yazılımı açıp kapattıktan sonra bile) Develop mödülündeki Reset komutu ile fotoğrafın ilk haline dönebiliyorsunuz.
SLIDESHOW
Yazılımın üçüncü bölümü ise Slideshow adı verilen mödül. Bu menüde elinizdeki fotoğrafları Slideshow olarak hazırlayabiliyorsunuz. Hazırlanan slideshow ile ilgili birçok ayarı değiytirmeniz mümkün. Zemin renginden slideshow’daki fotoğrafların ekranda görünme sürelerine, fotoğrafların üzerine yazı girmekten herbir fotoğrafa gölge vermeye kadar bir dizi seçenek ile istediğiniz gibi bir slideshow hazırlamanız mümkün. Sanırım Adobe bu özellik ile fotoğrafçıların ‘Dia Gösterisi’ adını verdiği gösterileri de kendilerinin yapabilmelerine olanak tanımak istemiş.
Slideshow asıl versiyonda biraz daha geliştirilmesi gereken mödüllerden biri. Çünkü fotoğraflar ve geçişleri ile ilgili seçenek bulunmuyor. Her ne kadar bu yazılımdan bir PowerPoint gibi özellikli olmasını beklemesek de biraz daha seçenek olsa iyi olurdu diye düşünüyorum.
Bu modülde sol menüde;
•Image Settings
•Slide Layout Tools
•Overlay Options
•Backdrop Settings
•Playback Setting
seçenekleri bulunuyor
PRINT
Yazılımın son modülü yani bölümü ise Print ya da Türkçe karşılığı ile Baskı. Bu bölümde fotoğraflarınızı istediğiniz gibi baskı alabiliyorsunuz. İster tek tek isterseniz birden fazla fotoğrafı aynı sayfada ya da ayrı ayrı sayfalarda basmak mümkün. Yani Contact Sheet adı verilen bir sayfada birkaç fotoğrafı baskıya gönderebiliyorsunuz.
Baskı menüsünü açında ilk dikkat çeken şey ana ekrandaki hem mm hem de cm cinsinden yatay ve dikey cetvel. Bu güzel bir özellik. Baskının kaç cm olacağını buradan görebiliyorsunuz. Ayrıca baskı ile ilgili ayarlar sol tarafta bulunan ;
•Image Setting
•Page Layout Tools
•Overlay Options
•Print Job Settings
Menülerinden değiştirilebiliyor. Burada detaylı ayarlar bulunuyor ve istediğiniz gibi değişiklikler yapmak mümkün.
Lightroom’a genel olarak baktığımızda faydalı bir yazılım olduğu, gelişmiş ayarları ile fotoğrafları üzerinde ileri seviyede değişiklikler yapmak isteyen amatör ya da profesyonellere hitap ettiği görülüyor. Yazılımı evimde kullandığım bilgisayarımda deneme imkanım oldu. Epey güçlü bir konfigürasyona rağmen (AMD Sempron 3000+, 1 Gbyte RAM, 160 Gbyte SATA Sabit disk) özellikle Develop bölümünde yaptığım değişiklikler (kullandığım fotoğraflar 6 Mpiksel, JPEG formatında idi) biraz beklememe neden oldu. Anlayacağınız Lightroom sağlam bir konfigürasyon istiyor. Yine de kabiliyetlerine baktığımızda buna değer diye düşünüyorum.
Yazılımının sağında, solunda, üst ve alt bölümlerinde bulunan menüleri ya da araç kutularını aynen Photoshop’ta olduğu gibi Tab tuşuna basarak gizlemek mümkün. Güzel ve bizim gibi Tab tuşunu kullanmaya alışmış kişiler için faydalı bir özellik.
Yıllardır Photoshop ile kazandığı imaj işleme deneyimini biraz daha geliştirip Lightroom ile kullanıcılara sunan Adobe, zengin ve gelişmiş ayarlara sahip, çok RAM isteyen (en azından Beta sürüm için öyle) güzel bir yazılım hazırlamış. Şimdilik Beta olması kullanmamıza engel değil. Ayrıca bu kadar kabiliyetlere sahip olup da ücretsiz olarak kullanabileceğimiz fazla bir yazılım yok. Photoshop ile aranız fazla iyi değilse ya da detaylarla uğraşmak istemiyorsanız Lightroom tam size göre. Anlatması benden indirip denemesi sizden.
Güncelleme: Yazı kaleme alındığında Lightrom'un yüklenebilir versiyonu Beta 3 idi. Bu sebeple yazı bu versiyon ile ilgili yorumlar içerir. Yeni versiyon Beta 4'ü buradan ücretsiz olarak bilgisayarınıza yükleyip kullanabilirsiniz.
No comments:
Post a Comment