Video Konferans Nedir?
Ses kartınız, mikrofonunuz, Web kameranız varsa bazı programlarla Internet üzerinden sesli ve görüntülü görüşme yapabilirsiniz. (Tabii Web kameranız yoksa aynı programlarla sadece sesli görüşme yapabilirsiniz). Bu tür yazılımlara genelde video konferans yazılımı adı verilir. Sadece sesli görüşme sunanlar ise "telephony" programı olarak anılır.
En yaygın video konferans yazılımı olan Microsoft NetMeeting aynı zamanda Web kamerasına sahipseniz görüntülü iletişime de izin verir. Bu program Internet Explorer 5 ile gelir. Yine bu iş için özel sunuculara o an bağlı olan kişilerden iletişim talebinde bulunabileceğiniz gibi Microsoft Messenger listesini kullanarak, arkadaşlarınızın modem numaralarını veya IP adreslerini arayarak doğrudan sesli ve görüntülü iletişime geçebilirsiniz. NetMeeting aynı zamanda metin tabanlı sohbet, uygulama paylaşımı, whiteboard (bir resim ekranı üzerinde çizim) gibi özelliklere de sahiptir. Bunun dışında modeminizle birlikte benzer yazılımlar gelebilir, veya shareware arşivlerinde farklı video konferans ve "telephony" programları bulabilirsiniz.
Bu programlar farklı bağlantı seçenekleri sunarlar; örneğin kullandığınız yazılımı destekleyen bir sunucu üzerinden o an sunucuya bağlı herkesi görüp istediğinizle sesli/görüntülü haberleşme talep edebilirsiniz. Veya arkadaşınız o an Internet'e bağlıysa ve IP numarasını size bildirebiliyorsa, IP numarası üzerinden de doğrudan iletişime geçebilirsiniz. (Tabii kullandığınız yazılım bunu destekliyorsa...)
Casus Yazılımdan Kurtulmak, Casus Yazılımları Temizlemek
Pek çok istenmeyen yazılım (casus yazılım gibi) kaldırılması zor olacak şekilde tasarlanır. Bu yazılımı diğer programlar gibi kaldırmaya çalışırsanız, bilgisayarı yeniden başlattığınızda program yeniden görünebilir. İstenmeyen yazılımı kaldırma konusunda sorununuz varsa, bu işlemi sizin için yapacak bir araç yüklemeniz gerekebilir. Çeşitli şirketler tarafından bilgisayarınızda casus yazılım ve diğer istenmeyen yazılımları arayan ve bunları kaldırmanıza yardımcı olan ücretsiz veya ucuz yazılımlar sağlanmaktadır. Bazı Internet Servis Sağlayıcıları'nın (ISS) hizmet paketlerinde casus yazılıma karşı olan yazılımlar vardır. ISS'nize danışarak, önerebilecekleri veya sağlayabilecekleri bir araç olup olmadığını öğrenin. ISS'niz casus yazılımları ve diğer istenmeyen yazılımları kaldırmak için bir araç sunmuyorsa, güvendiğiniz kişilerin önerilerini sorun veya iyi olduğu bilinen birkaç aracı bulabileceğiniz aşağıdaki listeye bakın. Bu araçları kullanarak istenmeyen yazılımı kaldırdığınızda, bununla birlikte gelen ücretsiz programı artık kullanamayacağınızı aklınızda bulundurun.
Casus yazılımı kaldırmak için:
1. Aşağıda listelenen kaldırma araçlarından birini karşıdan yükleyin ve kurun.
2. Bilgisayarınızdaki casus yazılımları ve diğer istenmeyen yazılımları taraması için aracı çalıştırın.
3. Aracın casus yazılımlar ve diğer istenmeyen yazılımlarla ilgili olarak bulduğu dosyaları gözden geçirin.
4. Aracın yönergelerini izleyerek kaldırma işleminin uygulanacağı şüpheli dosyaları seçin.
Bilgisayarınızdaki istenmeyen yazılımları saptamanıza ve kaldırmanıza yardımcı olabilecek iyi olduğu bilinen birkaç araç aşağıda verilmiştir:
Casus Yazılım Temizleme Programları
Spybot -
Adaware - http://www.lavasoftusa.com/
Cnet Download Online Privacy Kategorisi - http://download.com.com/3150..
Casus Yazılımları Listeleyen Siteler
http://spybot.safer-networking.de/
ICQ Nedir?
ICQ en çok kullanılan anında mesajlaşma yazılımıdır. Peki, IRC'den farkı nedir?
Öncelikle sizin bir sunucu tanımlamanız gerekmez. Program siz bir ayar yapmaya gerek kalmadan bir sunucu üzerinden bağlantı kurar. İkincisi, herkese açık bir ortamda değil, sadece kendi arkadaşlarınızla sohbet edersiniz. ICQ'yu ilk kurduğunuzda size bir UIN numarası, yani ICQ kimlik numarası verilir ve isminiz ICQ veritabanına eklenir. Gerek arkadaşlarınızın ICQ numarasını alarak, gerek ICQ'da isim, e-posta adresi gibi kriterlerle arama yaparak arkadaşlarınızı ICQ listenize eklersiniz. Ondan sonra Internet'e bağlıyken ICQ size bu listede kim Internet'e bağlı ve ICQ programı açık gösterir. Yani sohbet odalarında rasgele buluşmak, arkadaşlarınızı aramak yerine ne zaman sohbete uygun olduğunu anında görebilirsiniz. Listeden arkadaşınızı seçip ona mesaj gönderebilirsiniz veya Sohbet (chat) penceresi açıp sohbet edebilirsiniz. Hatta listenizdeki birden fazla kişiyi sohbete katma olanağınız vardır. Bu sırada karşınızdakine dosya gönderip alabilirsiniz, çeşitli uygulamaları, oyunları birlikte oynayabilirsiniz.
ICQ'nun dünyada milyonlarca kullanıcısı vardır. Bunun dışında, ICQ kadar popüler ve gelişmiş olmasa da Microsoft Messenger, AOL Instant Messenger, MSN Messenger, Yahoo! Messenger gibi başka anında haberleşme yazılımları da vardır.
Arama Motorları Nedir , Temel Bilgi
Arama motorlarına kayıt olmak ve kayıt olduktan sonra iyi bir pozisyon almak tamamen farklı iki kavramdır. Birine search engine submission(registration), diğeri de search engine optimization olarak adlandırılır.
Arama Motorlarına Kayıt
• Arama motorlarına kayıt olmanız, en iyi pozisyonu alacağınız anlamına değil, sadece o arama motorunun sizin sitenizin varlığından haberdar olması anlamına gelir.
• Bunu sayısal loto olarak düşünebiliriz. Loto kuponu almanız sizin ikramiyeyi kazandığınız anlamına gelmez ama kazanmak için de mutlaka bir kupon almalısınız.
Arama Motorlarında İyi Bir Pozisyon
• Bu sitenizin seçtiğiniz kelimelerle yapılan aramalarda en iyi sıralarda gösterilmesini sağlamak anlamına gelir.
• Bunu da sayısal loto açısından düşünürsek seçtiğiniz rakamların çıkma şansı diğerlerinden daha yüksek rakamlar olmasına dikkat etmek anlamına gelir.
Crawlerlar ve Dizinler
• İnternette iki tür arama motoru vardır. Bunlar dizinler ve crawlerlardır. İlerleyen sayfalarda bunları daha detaylı bir şekilde açıklayacağım.
Arama Motorları Nasıl Çalışırlar
· Arama motoru kelimesi crawlerları ve dizinleri tanımlamak için kullanılır ama bu ikisi tamamen farklı yöntemlerle çalışırlar.
· Crawlerlar internetteki siteleri tarar ve indexlerler. Eğer sitenizi değiştirirseniz bu listedeki durumunuzu etkiler çünkü crawlerlar sayfanızın tümünü hafızalarına alır ve bir aramada sayfada geçen tüm kelimeler arasından arar. Sitenizde yaptığınız değişiklikleri de ilk güncellemesinde hemen günceller. Başlıklar, sayfanın içeriği ve diğer tüm etkenler sonuçta etkilidir.
· Dizinler ise insanlar tarafından yönetilir. Sitenizi kaydederken bir başlık ve bir açıklama yazarsınız ya da editör sizin yerinize bir açıklama yazar ve sonuçlarda bu iki etken etkili olur. Sayfanızda yapacağınız değişiklikler sonuçları etkilemez.
Hybrid olarak adlandırılan arama motorları ise her iki türden de sonuç getirirler ve genellikle bir tarafı ki bu taraf genellikle dizinler olur, diğerinden daha üstün tutarlar. Mesela MSN, LookSmart’dan aldığı dizin sonuçlarını ve Inktomi’den gelen crawler sonuçlarını birlikte gösterir ama LookSmart’ın dizin sonuçlarına öncelik tanır.
Public Domain Yazılımlar
Bu programları yazan kişiler, kendi programlarını herkesin alıp bedava kullanmasına izin verirler. Ancak, bazı durumlarda bu bedava kullanım kısıtlandırılır. Public Domain yazılımlarda asağıdaki hususlar göz onüne alınmalı:
tamamı değistirilmeden üçüncü kişilere kopyalanmalı,
eğer sozkonusu eser bir başka yerde kullanılacaksa (örneğin bir başka eserde bundan yararlanılacaksa) yazarlarına bildirilmeli,
herhangi bir şekilde eserin dağıtimından dağıtim medyası masrafindan fazla masraf alınmamalı (BBS'ler için)
Bunun en iyi örneklerinden biri GPL (GNU Public License)'dir.
Internet adreslerinde görülen kısaltmalar ne anlama gelir?
Internet'e bağlı kuruluşlar değişik gruplara ayrılabilir ve bir kuruluşun domain adresi, o kuruluş hangi gruba dahilse ilgili kısaltmayı bazı istisnalar dışında mutlaka içerir. Ayrıca, ülkelerin 2 harfli tanitim kodları da (Amerika Birlesik Devletleri ve Kanada çıkışlı adreslerin çoğu ve geniş bir kitleye servis sunan bazı birimler dışında) adresin sonuna eklenir. Internet adresi, eğer özel amaçlı bir servise (ftp, gopher, www gibi) aitse, genellikle, bu durum, adresin başında kullanılan bir kısaltmayla verilir. Asağıdaki liste, adreslerde kullanılan bazı kısaltmaları ve ne anlama geldiklerini göstermektedir:
gov : Hükümet kuruluşları
edu : Eğitim kurumları (üniversiteler gibi)
org : Ticari olmayan, kar amacı gütmeyen kuruluşlar
com : Ticari kuruluşlar
mil : Askeri kuruluşlar
net : Servis Sunucuları (Internet Servis Sağlayıcıları gibi)
ac : Akademik kuruluşlar (bazı ülkelerde edu yerine kullanılmaktadır)
int : uluslararası organizasyonlar, kuruluşlar
ftp : FTP Arşiv Sitesi (ön ek)
www : World Wide Web Sitesi (bazen web de kullanılır) -ön ek-
Bazı ülke kısaltmaları : tr:Türkiye, jp:Japonya, uk:Ingiltere, it:İtalya, ch:Isviçre, ca:Kanada, ru:Rusya, id:Endonezya, nl:Hollanda, de:Almanya, fr:Fransa, il:İsrail, no:Norveç, se:İsveç, fi:Finlandiya, gr:Yunanistan, hr:Hırvatistan, yu:Yeni Yugoslavya, br:Brezilya, bg:Bulgaristan
Freeware (Bedava) Yazılımlar
Freeware yazılımlar limitsiz bir şekilde bunları alan kişiler tarafından kullanilabilir. Bu yazılımlar, parayla üçüncü kişilere satılmamalıdır. (Sözgelimi, su an okuyor olduğunuz dökuman freeware'dir.) Böyle bir yazılım kullanıyorsanız ve işinize yarıyorsa, yazarına bir e-mail ile teşekkur edin. Inanin çok hoşuna gidecektir. Böylece, onu, başka freeware programlar yazma konusunda ve aynı programın yeni sürümlerini hazırlama konusunda teşvik etmiş olursunuz.
e-imza nedir?
ELEKTRONİK ortamda gönderilen belgelerin hangi kuruma ya da kişiye ait olduğunu doğrulayan e-imza, ıslak imza yani elle atılan imza ile eşit statüye sahip bir uygulama. Sahibinin elektronik ortamdaki nüfus cüzdanı ya da pasaportu olarak algılanan elektronik imza, güvenilir kabul edilen ve sertifika otoritesi olarak adlandırılan kurumlar tarafından dağıtılıyor ve izleniyor.
E-imza sertifikalarının dağıtımına ilişkin yetki belgelerinin ilgili kuruluşlar TukTrust, E-güven ve TÜBİTAK'a verilmesiyle yasal olarak başlayan e-imza sürecinden sonra hakkındaki Elektronik İmza Portalı, Telekomünikasyon Kurumu Başkanı Dr. Tayfun ACARER tarafından resmen açıldı.
www.e-imza.gen.tr adresinden yayınlanan Elektronik İmza Portalı, Telekomünikasyon Kurumu Başkanı Dr. Tayfun ACARER tarafından resmen açıldı. Elektronik İmza Portalının amacı, kamuoyunu e-imza, elektronik sertifika teknolojileri ve hizmetleriyle ilgili doğru, güvenilir ve sürekli olarak bilgilendirmek.
Çalışmalarından dolayı FORSNET’i kutlayan ACARER, “Tebrik ediyorum, gayet güzel. Ben portalın çok faydalı olacağına inanıyorum. En azından gelişmelerin yakından takip edilmesi, çeşitli kurum kuruluş ve kişilerin bilgi alabilmeleri, varsa düşüncelerini aktarabilmeleri için önemli. Edinilen bilgilerin aktarılmasında çok da büyük yarar var. Bizim için geri dönüşüm önemli, o geri dönüşüm ufak ufak düzeltmeler içinde gerekli verileri temin eder. O nedenle de Telekomünikasyon Kurumu ile e-imza portalı arasındaki irtibatın devam etmesinden yanayım” diye konuştu.
www.e-imza.gen.tr adresinden yayınlanan portalda güncel haberlerin yanı sıra, konusunda uzman, araştırmacı, yazar ve akademisyenlerin yazı, görüş ve makalelerine yer veriliyor. Kapsamlı araştırmalara dayanan bir bilgi bankası niteliğinde hazırlanan elektronik imza portalında, konuyla ilgili tüm mevzuat, sunumlar, araştırma dosyaları, ses ve görüntü arşivi ile yayınlar bulunuyor.
e-Dönüşümün Anahtarı sloganıyla yayınlanan Portalda, e-imza ile ilgili ulusal ve uluslararası tüm kişi, kurum ve kuruluşların bu teknolojilerle ilgili faaliyetlerine yer veriliyor. Elektronik İmza Portalı, sektör hakkındaki tüm gelişmelerin takip edilebileceği kapsamlı bir kaynak olma özelliği de taşıyor. Portalın, özellikle üyelik, anket ve forum platformlarıyla e-imza konusunda toplumun nabzını tutması ve bu yönüyle de araştırmacılara kaynak oluşturması bekleniyor.
Elektronik İmza Portalını yayına hazırlayan FORSNET Bilgi Teknolojileri’nin 40’a yakın elektronik yayını bulunuyor. Elektronik İmza Koordinasyon Kurulu Üyesi olarak da e-imza’nın bugün geldiği noktaya ciddi katkılar sağlayan FORSNET, bu bilgi birikimini portala taşıyarak e-imza teknolojilerinin hukuki boyutları, kullanım alanları, faydaları ve dikkat edilmesi gereken yönleri hakkında toplumun sürekli bilgilendirilmesini amaçlıyor. www.e-imza.gen.tr adresindeki portalın içeriği ve verilen hizmetler ile ilgili yorum, öneri ve katkılarınızı bilgi@e-imza.gen.tr adresine gönderebilirsiniz.
Internet'te Aradığımı Nasıl Bulurum?
Arama Motorları
Internet üzerinde bir milyar Web sayfasının bulunduğu tahmin ediliyor (form doldurularak girilen, şifreli vs. sayfalar hariç). Hal böyleyken, aradığınız şeylere ulaşmak için sörf yapmakla zaman kaybetmemelisiniz. Arama motorları ve rehber servislerinden faydalanmalısınız. Arama motorları, girdiğiniz kelimelerin hangi Web sayfalarında geçtiğini bulup, adreslerini karşınıza getiren servislerdir. Hangi kelimelerin hangi sayfalarda geçtiği, Web'de dolaşan otomatik programlar tarafından önceden kayıtlara geçirilmiştir ve bu işlem sürekli olarak yapılmaktadır. Eğer özel bir bilgi arıyorsanız veya kolay kategorize edilemeyen konuları araştırıyorsanız, arama motorları en iyi yardımcınız olacaktır.
Rehber servisleri
Rehber servisleri ise, Web sitelerini kategorilere ayırarak sınıflandırır. Bu işlem genellikle insanlar (servisin editörleri) tarafından gerçekleştirilir. Müzik, bilgisayar, otomobil, spor… gibi genel konulardaki sayfalara ulaşmak istiyorsanız, rehber servislerle işe başlamanız uygun olacaktır. Aradığınızı bulana kadar alt kategorilerin bağlantılarına (linklerine) tıklamanız yeterlidir. Rehber servislerinde de kelime aratabilirsiniz, ama sadece kayıtlı sayfaların tanımları içindeki kelimeler araştırılacaktır.
Aslında, arama motoru ve rehber servislerini net bir çizgiyle ayırmak zor. Bazı servisler diğerleriyle bağlantılı olarak çalışıyor ve iki özelliği birden taşıyor. Ayrıca pek çok servis "portal" özelliğinde, yani kişiselleştirilebilir ek hizmetler sunuyor.
Arama Motoru (Search Engine) Servisleri
AltaVista: Aralık 1995'te açılan servis, kapsamlı ve popüler bir arama motoru olmayı sürdürüyor. Kayıtlarında 250 milyon sayfa var. Güçlü arama seçenekleri sunuyor. Ask Jeeves ve Open Directory servislerinden aldığı sonuçları da kullanıyor.
Fast Search: Mayıs 1999'da açılan servis, tüm Web sayfalarını indekslemeyi hedefliyor. Kayıtlarındaki 300 milyon sayfa ile şu anda en geniş kapsamlı arama motoru konumunda.
Excite: 1995 sonlarında açılan servis, hızla büyüyerek rakipleri Magellan ve WebCrawler servislerini satın almış. Kayıtlarında 214 milyon sayfa var. En popüler servislerden biri.
Northern Light: Ağustos 1997'de açılan servisin kayıtlarında 211 milyon sayfa bulunuyor. Arama sonuçlarını konulara göre gruplayabiliyor.
HotBot: Popüler bir arama motoru. Arama sonuçları Direct Hit, Inktomi ve Open Directory servislerinden geliyor.
Direct Hit: Bu servis, arama sonuçlarında kullanıcıların tıkladığı adresleri üst sıralara yükseltiyor, böylece en popüler sayfaların önce gösterilmesini sağlıyor.
Google: Arama sonuçlarında, link verilen Web sayfalarına öncelik tanıyan bir arama motoru. Genel kelimeleri aratarak kaliteli sayfalara ulaşmak için faydalı bir servis.
GoTo: Bu servis, diğerlerinden farklı olarak, arama sonuçlarında üst sıralarda görünmek isteyen firmalardan bir ücret alıyor. Ücretsiz olan arama sonuçları ise Inktomi kaynaklı.
Inktomi: Inktomi'de doğrudan arama yapma imkanı yok. Diğer pek çok arama servisi Inktomi'nin kayıtlarından faydalanıyor, ama filtreleme ve sıralamanın değişik olması nedeniyle her birinde az çok farklı sonuçlar görülebiliyor.
Rehber (Directory) Servisleri
Yahoo : 1994'te açılan servis, 150 editörü ve kayıtarındaki 1.2 milyon link ile, insanlar tarafından derlenmiş en iyi Web rehberlerinden biri durumunda. Arama sonuçlarında Inktomi'den faydalanıyor.
LookSmart : İnsanlar tarafından derlenmiş bir Web rehberi. 200 editörü ve 1 milyon link kaydı var. AltaVista'dan aldığı arama sonuçlarını da kullanıyor. MSN search, Excite ve diğer ortaklarına da rehber kayıtlarını veriyor.
Open Directory : NewHoo adıyla 1998'de açılan servis, binlerce gönüllü editör ile çalışıyor. Kayıtlarında 950 bin link var. Netscape tarafından satın alınmış, ama lisans anlaşmasıyla diğer servislere rehber kayıtlarını kullandırtıyor.
Snap : Looksmart gibi, insanlar tarafından derlenmiş ve Yahoo'ya rakip bir Web rehberi. 600 bin link kayıdı var. Arama sonuçları Inktomi destekli.
Go/Infoseek : Rehber özelliği taşıyan servis, eski Infoseek servisinin arama yeteneklerini de kullanıyor. Kayıtlarında 500 bin'den fazla link bulunuyor.
Lycos : Bir arama motoru olarak başlayan bu servis, sonradan rehber modeline geçmiş. Open Directory ve Direct Hit servislerinden aldığı sonuçlardan sonra, kendi kayıtlarındaki sayfaları da gösteriyor. Satın aldığı HotBot, ayrı bir servis olarak hizmet vermeyi sürdürüyor.
MSN Search : Microsoft'un arama servisi, öncelikle LookSmart olmak üzere, AltaVista ve DirectHit servislerinden faydalanıyor.
Netscape Search : Netscape'in arama sonuçları, öncelikle Open Directory servisinden ve kendi kayıtlarından, sonra da Google servisinden geliyor.
Virusle İlgili Bazı Bilgisayar Terimleri
Boot Disc (Açılış disketi): Bilgisayarın açılması için gerekli olan dosyaların bulunduğu diskettir. Açılış disketleri kullanılan işletim sistemine ve işletim sisteminin sürümüne bağlı olarak değişir.
.EXE file (çalıştırılabilir dosya): Bilgisayar üzerinde işlem yapmaya yarayan ve virüslerin en çok zarar verdikleri dosya türleri.
Macro (Makro): İşletim sistemine veya kullanılan programa özgü kaydedilmiş komutlar bütünüdür. Makro virüsleri, zarar verdikleri makrodaki komutların hatalı çalışmasına ve sınırsız döngüye girmelerine yol açarak işlevlerini bozarlar.
Master Boot Record (MBR): Disk veya disketlerin dosya yapı bilgilerinin tutulduğu ve diskin ilk bölümünde yer alan kısım. Virüsler bu alandaki bilgiyi bozarak diskin yapısını bozmakta ve içindeki dosyalara erişimi engellemektedir.
OS-Operating System (İşletim Sistemi): DOS, Win3.1, Win95, Unix, Linux, Macintosh 6.X vb. gibi bilgisayarın donanımı ile uyumlu bir yapı, düzen ve ilişki içinde bilgisayarda belli işlevleri gerçekleştirmenizi sağlayan temel yazılımlardır.
Registry (Kayıt): İşlem sistemi ile ilgili belli komutların ve bilgilerin tutulduğu veri tabanıdır.
Trojan Horse (Truva Atı): Kendiliğinden yayılmadıkları için teknik olarak virüs kabul edilmeyen fakat kendisinin veya başkalarının, üzerinde bulunduğu bilgisayara zarar vermesine neden olan programlardır.
Worm (Internet solucanı): Trojanlar gibi, çoğunlukla elektronik mektuplar veya IRC gibi programlarla yayılan, fakat kendiliğinden yayılmayan ve bilgisayarın işleyişini olumsuz etkileyen programlardır.
Bedava Program (shareware) Nedir?
Kullanıcıların Internet'i en yoğun kullandığı alanlardan biri bedava programlar edinmektir. Çeşitli shareware ve download arşivlerinde bulunabilecek bedava programlar kullanım şekilleri açısından farklı kategorilere ayrılabilir. Örneğin bazı programcıların veya yazılım firmalarının herkes kullansın diye yazıp ücretsiz dağıttığı, tam sürüm programlara freeware deniyor. Bunları hiçbir sınırlama olmadan kullanabilirsiniz.
Belirli bir süre (15 gün, 30 gün vs.) kullanım izni olan programlara shareware adı veriliyor. Bunların bazıları bu süre bitiminde kullanılamaz hale geliyor. Bazıları ise kullanılabiliyor ama açılışta çıkan ekranlarla kullanım süresini aştığınız belirtilerek, kayıtlı kullanıcı olmadan kullanmakla pek doğru bir iş yapmadığınız size hatırlatılıyor. Bir de bazı firmalar isterlerse shareware sürümlerinde ticari sürüme göre bazı özellikleri kısıtlarlar.
Shareware ile çok benzer olan, ancak kaydetme gibi hayati özellikleri kısıtlanmış programlara ise genelde demo adı veriliyor. Uzun süre önce üretilmiş artık gözden düşmüş bazı yazılımlar üreticisi tarafından artık ücretsiz sunuluyorsa buna da abandonware adı veriliyor. Ancak shareware daha çok kullanılan bir isim olduğundan, her tür bedava yazılımın bulunduğu sitelere Shareware arşivi diyoruz.
Internet'te Nasıl Alışveriş Yaparım?
Tek yolu var: Kredi kartınızla. Alışveriş sitelerine bağlanmanız, alacağınız ürünleri bu sitelerdeki sanal sepetlere eklemeniz ve sonra kredi kartı bilgilerinizi, kişisel bilgilerinizi, teslimat ve fatura adreslerinizi ilgili formlara doldurarak göndermeniz gerekiyor. Tabii Internet’te alışveriş ile ilgili sorularınızın bu kadar olmadığının farkındayız. Biz de bu sorularınızın cevaplarını içeren öneriler sunalım:
“Internet’te kredi kartı bilgilerimi vermek güvenilir mi, başkaları bu bilgiyi ele geçirir mi?” diye soruyorsanız, dünyada %100 güvenilir bir sistem yok, yeterince zaman ve kaynak verildikten sonra her sistem ele geçirilebilir. Ancak gerçek hayatta kredi kartı bilgileriniz daha kolay ele geçirilebilir; alışveriş ettiğimiz yerlerde, restoranlarda vs. kartımızı başka kişilere teslim edebiliyoruz. İyi bir güvenlik sistemi kullanan büyük alışveriş sitelerinde bu risk daha düşüktür. Kısacası Internet’ten alışveriş ederken bu konuda ilave bir endişeniz olması gereksiz.
Öte yandan herkes bir Web sitesi açabilir; sadece güvenilir, Web dışında da ismi bilinen kuruluşların Web sitelerinden alışveriş edin. Yurtdışı sitelerden alışveriş edecekseniz, sitede verilen bilgilerden özellikle Türkiye’ye gönderileri olup olmadığına bakın.
Alışveriş yaptığınız sitelerdeki bilgileri dikkatli okuyun. Özellikle kredi kartınızdan ne kadar para çekileceği, ürünün size nasıl gönderileceği, kaç gün içinde geleceği, kurye (sevkiyat) parası ödemenizin gerekip gerekmediği, özellikle yabancı alışveriş sitelerinde Türkiye’ye veya bulunduğu bölgeye özel koşullar hakkında bilgi edinin.
Yurtdışındaki sitelerden alışveriş ederken gönderi yöntemine dikkat edin. Kurye şirketleri ile kapınıza kadar gönderi yapılmasını sağlayan seçenekler daha pahalıdır ancak gümrüğe takılma riski daha azdır. Kitap, CD, DVD gibi ürünler sınırlı sayıda sipariş edilirse genelde gümrüğe takılmadan geliyor. Ancak gümrüğe takılırsa, gümrük bedeli eklendiğinde ürünün fiyatı çok pahalıya gelebilir. Bu yüzden Türkiye’de olan ürünlerin yurtdışı sitelerden sipariş edilmesi pek önerilmez. Yurtdışı alışveriş siteleri gönderdikleri ürünün gümrüğe takılmayacağı konusunda garanti vermiyorlar ve gümrük bedelini alıcının sorumluluğuna bırakıyorlar. Elektronik eşyaların büyük olasılıkla gümrüğe takılacağını da unutmayın.
Bazı alışveriş sitelerinde sitelerde alışveriş etmeden önce üye olmanız, kişisel bilgilerinizi ve bazen de kredi kartı bilgilerinizi önceden vermeniz gerekiyor.
Bütün alışveriş siteleri siparişinizin yerine ulaştığına dair size e-posta ile bilgi geçer veya bir Web sayfasında bunu bildirir. Siparişiniz ile ilgili kayıtlar bu belgelerde olduğundan bu tür e-postaları mutlaka saklayın; Web sayfasında bildiriliyorsa Internet Explorer’da Dosya*Adıyla Kaydet (File*Save As) komutuyla bu sayfayı diskinize kaydedebilirsiniz.
Siparişinizin ne kadar sürede adresinize teslim edileceği ile ilgili bilgilere dikkat edin. Belirtilen sürede gelmezse, sakladığınız sipariş formundaki bilgileri kullanarak siteye e-posta göndermekten çekinmeyin. Güvenilir siteler, tekrar gönderi yapmaktan çekinmiyor.
Sipariş verirken sürekli bulunduğunuz bir adresi vermeye dikkat edin. Ancak genelde kurye servisleri sizi verdiğiniz adreste bulamazlarsa not bırakıyorlar
Alan Adı Nedir?
Alan adı, Internet'e bilgi sunan bir bilgisayarın veya hizmetin adıdır. www.bilisimterimleri.com, news.istanbul.edu.tr, ftp.netscape.com birer alan adıdır (Bunlar sırasıyla Web sitesi, haber sunucusu ve FTP sunucusu alan adlarına ait örneklerdir).
Bunlar kayıtlı birer isimdir ve şirketler genelde kendi şirketlerinin isminde alan adı alırlar. Burada, örneğin www.superonline altalan adı (subdomain) olarak anılır; com alan türünü gösterir. Bir alan adının sonunda tr, hk, au gibi ülke kodları yoksa o alan adı büyük olasılıkla ABD'deki bir bilgisayarda yer alır; ancak bu bir zorunluluk değildir. Örneğin Superonline sitelerinin alan adlarında tr uzantıları bulunmamakla birlikte, sunucuları Türkiye'dedir. Birkaç ülke kodu sayarsak:
tr Türkiye
uk İngiltere
ca Kanada
de Almanya
jp Japonya
tw Tayvan
Alan türleri ise o sitenin nasıl bir kuruluşa ait olduğunu gösterir. Birkaç alan türü sayarsak:
com Ticari kuruluş veya şirket
co Ticari kuruluş veya şirket (İngiltere ve Yeni Zelanda'da)
edu Eğitim kurumu
gov Devlet kuruluşu
mil Askeri kuruluş
net Internet hizmeti sunan kuruluş
org Kar amacı gütmeyen kuruluş
JavaScript Nedir?
JavaScript Netscape firması tarafından geliştirilmiş olan bir ****** dilidir. Script dilleri Web sayfası hazırlayanlara etkileşimli ve dinamik sayfalar hazırlama imkanı vermektedir. JAVA dilinin özelliklerine ve komut yapısına çok benzeyen JavaScript aslında JAVA dilinden ayrı olarak hazırlanmıştır.
Java****** yardımı ile HTML kaynak kodları değiştirilebilir, bu sayede dinamik Web sayfaları hazırlamak mümkün olur. Java****** ile hazırlanmış Web sayfaları ancak JavaScript desteği veren Web tarayıcıları ile izlenebilir. En popüler tarayıcılardan olan Netscape Navigator ve Internet Explorer tarafından desteklenmektedir. Java****** ile hazırlanan Web sayfalarından tam randıman alabilmek için iki tarayıcının da en son sürümlerini kullanmanızı (en azından 4.x ve üstü) öneririz.
ADSL Erişiminin Hızını ve Kesintisizliğini Etkileyen Faktörler Nelerdir?
ADSL Nelerden Etkilenir ?
İnternet erişiminiz, telefon hattınızdan, internet servis sağlayıcınıza ulaşana kadar, aşağıdaki faktörlerden etkilenir.
ADSL Modem/Router'ın performansı
Kullandığınız cihazın performansı, ADSL erişiminizin hızı ve kesintisizliğini etkiler.
Telefon hattının kalitesi
Telefon hattı ADSL erişiminin kalitesini belirleyen en önemli etkenlerden biridir. Telefon hattı olarak döşenmiş olan bakır kablo, ince bir kablo ise aynı anda daha az veri taşınabilecektir. Kabloda olabilecek etkileşimlerden ya da başka sebeplerden kaynaklı gürültüler, ADSL erişiminin yavaşlamasına ya da sağlanamamasına sebep olabilir. Eğer sıklıkla kopmalar olan bir kablo ise, telefonunuzla birlikte ADSL'inizde de kesintiler yaşanacaktır.
Telefon santrallerindeki yoğunluk
Telefon santrallerindeki yoğunluk, abonenin veri trafiği, internet servis sağlayıcının internet bulutuna ulaşamadan sıkışmasına ve yeterli veriyi sağlayamamasına sebep olur.
Telefon santraline uzaklık
ADSL, uzaklık arttıkça hızın azaldığı bir iletişim teknolojidir. İdeal koşullarda, merkezi cihazların kurulu bulunduğu santralden 5.5 km mesafe uzaklığa kadar, 512 Kpbs'ye kadar hızlarda ADSL sağlanabilmektedir.
Telefon santrallerinde kurulu merkezi ADSL cihazlarının performansı
Kullanılan merkezi cihazların performansı, ADSL erişiminizin hızı ve kesintisizliğini etkiler.
İnternet Servis Sağlayıcının Kalitesi
Hizmet aldığınız servis sağlayıcının karasal ve uydu internet çıkış kapasiteleri internet erişiminizin performansını etkiler.
Kullandığınız Bilgisayarın Durumu
Bütün bunların yanında, kullanmakta olduğunuz bilgisayarın konfigürasyonu ve durumu da internet kullanımınızı etkiler. Örneğin, bilgisayarınıza interneti kullanan bir virüs bulaşmışsa, bu virüs programla internetinizi paylaşmak durumunda kalacağınızdan, kullanım hızınız düşer.
Bookmark nedir?
Web üzerinden sıkça bağlandığımız servislere ait URL satırlarını saklamamımızı, böylece tek seferde o uzun URL satırını yazmadan ilgili servise erişmemizi olanaklı kılan bir özelliktir ve tüm Web Browser'larda bulunur. Browser'lardaki "Add Bookmark" benzeri bir seçenek kullanıldığında o an bulunduğumuz noktaya ait URL satırı bir "Bookmark" olarak kaydedilir. Bookmark, genellikle, kullandığımız Web Browser menüleri arasında ayrı bir menü olarak görünüz ve her eklediğimiz URL, ilgili menüye ilave 1 satır ekler. Bookmark'ları harici (bir yere bağlğ değilken) olarak ta oluşturmak mümkündür. Bookmark, çok yararlı bir mekanizmadır. Mutlaka kullanmaya çalışmalıyız. msie 'de, Bookmark yerine "Favorites" (Favori Linkler?) kullanılmaktadır. Kullanımı "Bookmark" ile aynıdır.
No comments:
Post a Comment